Yeterli beslenme kişini yaşamını devam ettirmesi için yeteri kadar besin almasını ifade eder ama bireyin ihtiyacından az alınırsa yetersizlik, fazla alınırsa da besinler vücutta yağ olarak depolanır.
Sağlık için sadece yeterli beslenmek değil, yeterli ve dengeli beslenmek gerekmektedir.
Dengeli beslenmek içinde vücudumuzun ihtiyacı olan enerjiyi tek besin öğesiyle karşılayarak değil 4 ana besin öğesini dengeli tüketerek karşılanmaktadır.4 ana besin öğeleri tahıl grubu, süt grubu, et grubu, sebze ve meyve grubu olarak sınıflandırılır.
Besin grupları;
1-TAHIL GRUBU
En temel besin grubudur. Buğday, pirinç, mısır, çavdar ve yulaf gibi tahıl taneleri içermektedir.
Bu grupta yer alan tahıl ve tahıl ürünleri; vitaminler, mineraller, karbonhidratlar, proteinler ve yağları içermeleri nedeniyle sağlık açısından oldukça önemli besinlerdir.
Tahıllar grubundan en doğru seçim; tam taneli tahıllardır. Tam taneli tahılların içinde B1, B6, B2 vitaminleri, elzem amino asitler, doğal lifler ve yağ asitleri, magnezyum, çinko, potasyum içermektedir. Tahıllar, özellikle B1 vitaminin (tiamin) en zengin kaynağıdır.
2- ET GRUBU
Bu grupta kırmızı et, tavuk, balık, hindi gibi et ürünlerinin dışında yumurta, kurubaklagiller (kurufasulye, nohut, mercimek gibi besinler), yağlı tohumlar (ceviz, fındık, fıstık gibi) da bu grupta yer alır.
Et grubunda yer alan besinler Proteinden; Demir(Fe), Çinko(Zn), Fosfor(P), Magnezyum(Mg) gibi minerallerden; B6, B12, B1 ve A vitaminlerinden ve Posadan (kurubaklagiller için geçerli) oldukça zengindir.
3-SÜT GRUBU
Süt grubu; süt, yoğurt, peynir ve süttozu gibi sütten yapılan besinlerdir. Bu besinler protein, kalsiyum, fosfor, B2 vitamini (riboflavin) ve vitamin B12 olmak üzere birçok besin ögesini içerirler.
İyi bir kalsiyum kaynağı olan süt kemiklerin ve dişlerin gelişimi için gereklidir. Sütte bulunan kalsiyum vücut tarafından kullanılırlığı yüksek olduğu için süt ve süt ürünleri kullanımı beslenme açısından çok önemlidir.Tüketilmesi önerilen miktar; yaş, cinsiyet ve fizyolojik duruma (büyüme ve gelişme dönemi, gebelik ve emziklilik, yaşlılık) göre değişiklik göstermektedir.
4- SEBZE VE MEYVE GRUBU
Bitkilerin her türlü yenebilen kısmı sebze ve meyve grubunda yer alır. Bu nedenle günlük enerji, yağ ve protein gereksinmesine katkıları azdır. Fakat; meyve ve sebzeler, mineraller, vitaminler ve posa bakımından oldukça zengindirler. Folik asit, A vitaminin ön ögesi olan beta-karoten, E, C, B2 vitamini, kalsiyum, potasyum, demir, magnezyum, posa ve diğer antioksidan özelliğe sahip bileşikleri çeşitli miktarlarda içerirler.
DYT.ELİF KÜÇÜK
BESLENME VE DİYET UZMANI
